Prawo rodzinne
Podział majątku wspólnego małżonków
Od momentu zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami powstaje z mocy prawa ustawowa wspólność majątkowa. Oznacza to co do zasady, że wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania tej wspólności przez chociażby jednego z małżonków, wchodzą w skład ich majątku wspólnego.
W czasie trwania wspólności między małżonkami, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, ani rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności mu przypadnie. Ustanie wspólności majątkowej jest więc warunkiem koniecznym do dokonania podziału majątku wspólnego.
Kiedy ustaje wspólność ustawowa małżeńska?
Wspólność majątkowa małżeńska ustaje wskutek orzeczenia rozwodu bądź separacji małżonków, ustanowienia między małżonkami rozdzielności majątkowej (na mocy orzeczenia sądu bądź zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej), śmierci jednego z małżonków jak też w przypadku ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków lub ogłoszenia jego upadłości. W tym ostatnim przypadku dokonanie podziału majątku wspólnego przez małżonków jest wyłączone z mocy prawa
Jakie są sposoby podziału majątku wspólnego?
Podział majątku wspólnego może nastąpić na mocy zawartej przez małżonków umowy, przy czym jeśli w skład tegoż majątku wchodzi nieruchomość, użytkowanie wieczyste lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego. W przypadku braku porozumienia co do zgodnego podziału majątku w drodze umowy, każdy z małżonków może wystąpić o dokonanie tego podziału przez sąd.
W skierowanym do sądu wniosku o podział majątku wspólnego należy dokładnie wskazać skład całości majątku oraz sposób jego podziału (podział fizyczny między małżonkami, przyznanie jednemu ze spłatą na rzecz drugiego, sprzedanie składników i podzielenie zyskanej z tego sumy pomiędzy małżonkami). W postępowaniu o podział majątku rozlicza się także wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na majątek osobisty lub z majątku osobistego na majątek wspólny.
Jaki sąd jest właściwy do rozpoznania wniosku w sprawie o podział?
Sprawy o podział majątku wspólnego prowadzi się przed sądem rejonowym właściwym z uwagi na miejsce położenia rzeczy a jeśli wspólność ustała wskutek śmierci jednego z małżonków, właściwy jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania zmarłego.
Wniosek o podział majątku podlega stałej opłacie sądowej w kwocie 1000zł. Jeśli wniosek zawiera zgodny podział majątku wspólnego, to opłata ta wynosi 300zł.